Xếp hạng tín nhiệm ngân hàng Việt Nam 2024 - VIS Rating

Năm 2024 chứng kiến sự phân hoá rõ ràng hơn trong chất lượng tín dụng của hệ thống Ngân hàng Việt Nam, phản ánh qua các kết quả xếp hạng tín nhiệm được công bố bởi VIS Rating - Thành viên liên kết của Moody's và các tổ chức xếp hạng tín nhiệm khác. Trong bối cảnh tỷ lệ nợ có vấn đề duy trì ổn định ở mức 2,4% và ROAA đạt 1,5%, ngành ngân hàng Việt Nam cho thấy sự phục hồi tích cực sau những thách thức của giai đoạn trước.

Bài viết này phân kết quả xếp hạng tín nhiệm các ngân hàng Việt Nam năm 2024, đánh giá triển vọng ngành và lý giải những yếu tố sẽ tiếp tục định hình rủi ro tín nhiệm trong năm tới.

1. VIS Rating công bố xếp hạng tín nhiệm một số ngân hàng Việt Nam 2024

Các kết quả xếp hạng ngân hàng do VIS Rating công bố trong năm 2024 phản ánh sự khác biệt đáng kể về chất lượng tín dụng giữa các ngân hàng, đồng thời cung cấp thông tin định lượng đáng tin cậy cho các nhà đầu tư, cổ đông và cơ quan quản lý trong việc đánh giá mức độ rủi ro của từng tổ chức:

→ Xem đầy đủ: Kết quả xếp hạng tín nhiệm ngân hàng công bố bởi VIS Rating

2. Triển vọng ngành ngân hàng 2025

Năng lực tín nhiệm của các ngân hàng Việt Nam được kỳ vọng sẽ cải thiện nhẹ trong năm 2025, tiếp nối xu hướng hồi phục từ nửa cuối năm 2024. Sự cải thiện này sẽ được dẫn dắt bởi khối ngân hàng quốc doanh (SOBs) và một số ngân hàng tư nhân lớn. Các chính sách hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và giải quyết vướng mắc pháp lý của Chính phủ sẽ là động lực chính, thúc đẩy hoạt động kinh doanh trong các lĩnh vực cho vay trọng yếu như sản xuất, thương mại, xây dựng và bất động sản.

Các dự báo chính:

• Tăng trưởng tín dụng: Dự báo đạt 15-16% trong năm 2025.
• Tỷ lệ nợ có vấn đề: Dự kiến giảm xuống 2.2% vào năm 2025 từ mức 2.3% của năm 2024.
• Khả năng sinh lời (ROAA): Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản bình quân (ROAA) được kỳ vọng tăng nhẹ lên 1.60% từ mức 1.55% của năm 2024.
• Biên lãi ròng (NIM): Sẽ mở rộng thêm từ 5-10 điểm cơ bản, đạt mức 3.5%.

Ngành ngân hàng được đánh giá có nhiều triển vọng tăng trưởng trong tương lai

5 yếu tố chính được đánh giá

Yếu tố 1: Môi trường kinh doanh - Cải thiện

• Đẩy mạnh đầu tư công, dòng vốn FDI ổn định và thặng dư thương mại
• Các cơ quan quản lý nỗ lực giải quyết vấn đề pháp lý sẽ thúc đẩy hoạt động kinh doanh
• Rủi ro: Lãi suất cao và sự phục hồi không đồng đều của thị trường bất động sản

Yếu tố 2: Chất lượng tài sản - Cải thiện

• Tỷ lệ nợ có vấn đề giảm từ 2.3% (2024) xuống 2.2% (2025)
• SOBs và ngân hàng lớn dẫn dắt nhờ hoạt động cho vay thận trọng
• Khả năng trả nợ khách hàng cải thiện khi thu nhập ổn định và giá BĐS phục hồi
• Thách thức: Rủi ro quản trị từ mối liên hệ với các tập đoàn BĐS

Yếu tố 3: Khả năng sinh lời - Cải thiện

• ROAA tăng từ 1.55% (2024) lên 1.60% (2025)
• NIM mở rộng 5-10 điểm cơ bản lên 3.5% nhờ nhu cầu tín dụng dài hạn
• Thu ngoài lãi tăng từ kinh doanh trái phiếu FI và bán bảo hiểm
• Chi phí tín dụng của SOBs giảm khi chất lượng tài sản cải thiện

Yếu tố 4: Bộ đệm rủi ro - Ổn định

• Mức vốn ổn định nhờ lợi nhuận cải thiện cùng tăng trưởng tài sản
• SOBs cải thiện nhờ kế hoạch tăng vốn và trả cổ tức bằng cổ phiếu
• Đẩy mạnh phát hành trái phiếu tăng vốn cấp 2 ra công chúng trong 2025

Yếu tố 5: Nguồn vốn và Thanh khoản - Ổn định

• Tăng sử dụng nguồn vốn trái phiếu dài hạn
• Thách thức: Ngân hàng nhỏ đối mặt căng thẳng thanh khoản do phụ thuộc vốn ngắn hạn

Kịch bản rủi ro

• Kịch bản cơ sở: Dựa trên các động lực chính là đẩy mạnh đầu tư công, nguồn vốn FDI ổn định, thặng dư thương mại và sự hồi phục của thị trường bất động sản.
• Kịch bản tích cực: Xảy ra nếu các yếu tố trên phục hồi tốt hơn kỳ vọng, và lãi suất giảm nhờ áp lực tỷ giá thấp hơn, dẫn đến ROAA cao hơn và bộ đệm rủi ro cải thiện mạnh.
• Kịch bản tiêu cực: Có thể xảy ra nếu giải ngân đầu tư công và thị trường bất động sản phục hồi chậm, lãi suất tăng mạnh do áp lực tiền tệ, dẫn đến ROAA thấp hơn và rủi ro thanh khoản cao hơn

3. Phương pháp xếp hạng tín nhiệm tổ chức tài chính

Phương pháp xếp hạng tín nhiệm của VIS Rating đối với ngân hàng và công ty tài chính được xây dựng dựa trên khung phân tích toàn diện, kết hợp các yếu tố định lượng và định tính để đánh giá rủi ro tín dụng một cách chính xác và khách quan.

Đánh giá năng lực độc lập

VIS Rating xem xét các yếu tố cốt lõi như quy mô, hồ sơ doanh nghiệp, khả năng sinh lời, hiệu quả hoạt động, đòn bẩy tài chính và khả năng trả nợ của tổ chức tài chính. Mỗi yếu tố được đánh giá trên thang điểm từ "Rất Mạnh" đến "Cực kỳ Yếu", tạo ra một bức tranh toàn diện về năng lực tài chính của tổ chức.

Quy mô được đánh giá thông qua tổng tài sản, dư nợ cho vay, vốn điều lệ và thị phần. Hồ sơ doanh nghiệp bao gồm vị thế cạnh tranh, đa dạng hóa thu nhập và mức độ ổn định hoạt động kinh doanh.

VIS Rating xếp hạng tín nhiệm các tổ chức tài chính dựa trên khung phân tích toàn diện

Xem xét các yếu tố bổ sung

Ngoài các yếu tố tiêu chuẩn, VIS Rating còn đánh giá các yếu tố bổ sung có thể ảnh hưởng đến rủi ro tín dụng, chẳng hạn như môi trường kinh doanh, quản trị doanh nghiệp và các rủi ro đặc thù khác.

Môi trường kinh doanh được xem xét bao gồm khung pháp lý, chính sách của ngân hàng trung ương, mức độ cạnh tranh trong ngành và xu hướng phát triển của thị trường tài chính. Quản trị doanh nghiệp được đánh giá thông qua cơ cấu tổ chức, hệ thống kiểm soát nội bộ và minh bạch thông tin.

Đánh giá khả năng hỗ trợ từ bên thứ ba

VIS Rating xem xét khả năng hỗ trợ tài chính từ các công ty mẹ, công ty liên kết hoặc chính phủ, đặc biệt trong các tình huống khó khăn tài chính. Yếu tố này đặc biệt quan trọng đối với các ngân hàng quốc doanh hoặc các ngân hàng có mối quan hệ mật thiết với các tập đoàn lớn.

Quy trình xác định và giám sát

Dựa trên các đánh giá trên, VIS Rating xác định xếp hạng tín nhiệm cho tổ chức phát hành và các công cụ nợ, phản ánh khả năng thanh toán và mức độ rủi ro tín dụng của tổ chức. Quá trình này được thực hiện bởi hội đồng xếp hạng tín nhiệm độc lập để đảm bảo tính khách quan. VIS Rating liên tục theo dõi và cập nhật xếp hạng tín nhiệm dựa trên các thay đổi về tình hình tài chính, môi trường kinh doanh và các yếu tố liên quan khác.

Các kết quả xếp hạng tín nhiệm năm 2024 từ VIS Rating đã phác họa rõ nét sự phân tầng về năng lực tài chính và quản trị rủi ro trong hệ thống ngân hàng Việt Nam. Đây là cơ sở quan trọng để nhà đầu tư đưa ra quyết định hiệu quả hơn, đồng thời thúc đẩy các tổ chức tài chính nâng cao tính minh bạch và sức chống chịu trong bối cảnh thị trường ngày càng nhiều biến động.

Bạn muốn có cái nhìn sâu sắc hơn về ngành ngân hàng Việt Nam và các lĩnh vực kinh tế trọng điểm khác?

Xem thêm đầy đủ: Báo cáo phân tích ngành Ngân hàng và các báo cáo chuyên sâu khác từ VIS Rating để nắm bắt thông tin mới và chính xác!